Joke Loterij Tickets
Wat als je €10.000 euro wint met een kraslot? Wat ga je hier mee doen? In dit pakket zitten drie loten die je voor de grap kan geven aan iemand. Diegene "wint" dan zogenaamd een geldbedrag. Hieronder staan een aantal oefeningen die je binnen de ACT coaching kan toepassen.
1. De Illusie van Zekerheid – “Het Winnende Lot”
Doel:
Bewustwording van hoe we ons vastklampen aan hoop, controle en zekerheid, en leren loslaten.
Uitleg:
Laat de deelnemer het joke-loterijticket zien, maar zeg nog niet dat het nep is. Vraag:
-
"Hoe zou je je voelen als je dit zou winnen?"
-
"Wat zou je ermee doen?"
-
"Wat verandert er nu in je lichaam als je daaraan denkt?"
Laat ze even helemaal in die fantasie gaan. Daarna vertel je dat het ticket nep is. Sta stil bij de teleurstelling, het verlangen, de hoop. Vraag dan:
-
"Wat zegt dit over hoe we omgaan met verlangen en hoop in ons leven?"
-
"Wat gebeurt er als we onze waarde en geluk laten afhangen van dingen buiten onze controle?"
Transfer:
In het dagelijks leven ‘kopen’ we ook mentaal loterijtickets: “Als ik die baan krijg, dan…”, “Als ik dat gewicht bereik, dan…”. Deze oefening helpt mensen herkennen wanneer ze op een ‘ticket’ vertrouwen voor geluk en leert ze dat werkelijke verandering komt van binnenuit.
2. Vasthouden of Loslaten – “Wil je dit lot blijven dragen?”
Doel:
Ervaren hoe we soms dingen blijven vasthouden, ook als ze ons niets opleveren.
Uitleg:
Geef de deelnemer het loterijticket en zeg:
“Stel je voor dat dit jouw enige ticket is naar geluk, veiligheid of liefde. Hoe stevig houd je het vast?”
Vraag daarna om het ticket constant vast te houden tijdens het gesprek of een andere oefening. Na een tijdje:
-
“Wat merk je in je lichaam?”
-
“Wat gebeurt er als je het loslaat?”
-
“Moet je dit vasthouden om waardevol te zijn?”
Transfer:
Mensen houden vaak vast aan gedachten, overtuigingen of plannen die hen niet helpen (bijv. “Ik mag geen fouten maken”, “Ik moet controle houden”). Deze oefening helpt ervaren dat loslaten ruimte geeft, zonder verlies van wie je bent.
3. De Waardenloterij – “Wat als je écht won?”
Doel:
Onderzoeken wat werkelijk belangrijk is (waarden) en het verschil tussen doelen en waarden.
Uitleg:
Laat het joke-loterij ticket zien en vraag:
“Stel, dit was echt een winnend lot van 10 miljoen. Wat zou je doen met je leven?”
Noteer de antwoorden: reizen, tijd met familie, vrijwilligerswerk, schrijven, etc. Dan:
“Wat zegt dat over wat jij belangrijk vindt?”
Vervolgens:
“Welk deel van dat leven kun je nú al leven – ook zonder miljoenen?”
Transfer:
Deze oefening herinnert mensen eraan dat waarden al beschikbaar zijn, zelfs als omstandigheden niet perfect zijn. Ze leren hun leven te richten op waardevol gedrag, los van externe uitkomsten.
4. De Mind als Verkoper – “Koop een Illusie”
Doel:
Cognitieve defusie – loskomen van de inhoud van gedachten.
Uitleg:
Toon het loterijticket en zeg:
“Je mind verkoopt je dit soort tickets de hele dag: ‘Je moet slagen’, ‘Je mag niet falen’, ‘Als je maar dit bereikt, dan ben je gelukkig’.”
Laat ze vervolgens een paar van hun eigen ‘mentale loterijtickets’ opschrijven. Bijvoorbeeld:
-
“Als ik mijn angst weg krijg, dan ben ik vrij.”
-
“Als iedereen me aardig vindt, ben ik oké.”
Vraag:
“Hoe vaak heb je dit ticket al gekocht?”
“Hoeveel heeft het je écht opgeleverd?”
“Wil je nog een keer kopen?”
Transfer:
Deze oefening maakt duidelijk dat gedachten niet per se waar of nuttig zijn, en dat we mogen kiezen of we ze willen volgen.
5. Het Leven is een Loterij – “Maar je kunt altijd kiezen”
Doel:
Acceptatie van onvoorspelbaarheid, terwijl je bewust kiest voor waardevol gedrag.
Uitleg:
Laat het joke loterij ticket zien en zeg:
“Het leven geeft ons soms winnende, soms verliezende tickets. Soms is het oneerlijk. Maar wat als de waarde niet in het ticket zat, maar in wat jij kiest te doen – wat er ook gebeurt?”
Laat ze een situatie in hun leven benoemen waarin ze geen controle hebben over de uitkomst. Vraag dan:
“Wat kun je doen, ook als je het ‘verliezende lot’ hebt gekregen?”
Transfer:
Deze metafoor helpt mensen verantwoordelijkheid nemen voor hun gedrag en keuzes, zonder te wachten op perfecte omstandigheden.